Zniesienie współwłasności – podział fizyczny rzeczy

Przepisy stanowią, iż podstawową formą zniesienia współwłasności jest podział fizyczny rzeczy. Nie zawsze można go jednak dokonać.

Zgodnie z art. 211 KC każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Innymi słowy: zniesienie współwłasności przez podział fizyczny jest zawsze dopuszczalny chyba że 1) jest to sprzeczne z przepisami, 2) jest to sprzeczne ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem rzeczy, 3) podział powodowałby istotną zmianę rzeczy lub 4) podział powodowałby znaczne zmniejszenie wartości rzeczy.

Sprzeczność z przepisami

Wyłączenie możliwości podziału rzeczy z uwagi na sprzeczność z przepisami dotyczy przede wszystkim podziału fizycznego nieruchomości. Obowiązujące przepisy mogą powodować, iż istnieją dodatkowe obwarowania, od których spełnienia możliwy będzie podział nieruchomości.

Należy tutaj wskazać tytułem przykładu, iż podział fizyczny nieruchomości nie może być dokonany w przypadku sprzeczności z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub gdy projektowane  działki nie posiadają dostępu do drogi publicznej.

Sprzeczność ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem rzeczy

Przeznaczenie rzeczy wynika z jej charakteru, stanu technicznego oraz pełnionej funkcji. Sprzeczność podziału ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem rzeczy będzie występowała przykładowo w sytuacji, gdy na skutek podziału fizycznego rzeczy dojdzie do likwidacji zakładu produkcyjnego, siedliska lub gospodarstwa rolnego.

Istotna zmiana rzeczy

Kolejną przesłanką wyłączającą możliwość podziału rzeczy w sposób fizyczny jest wystąpienie na skutek tego istotnej zmiany rzeczy. Oznacza to, że rzecz traci swój dotychczasowy charakter np. zwierzę żywe, dzieło sztuki.

Znaczne zmniejszenie wartości rzeczy

Ostatnią przewidzianą w art. 211 KC przesłanką wyłączającą możliwość podziału rzeczy jest istotne zmniejszenie wartości rzeczy. Innymi słowy, jeśli na skutek podziału wartość powstałych rzeczy będzie zdecydowanie mniejsza niż wartość rzeczy, jaką przedstawia przed zniesieniem współwłasności, nie będzie można dokonać podziału fizycznego rzeczy.

Warto tu jednak zwrócić uwagę, iż nie każde zmniejszenie wartości rzeczy na skutek podziału będzie wyłączało jego dopuszczalność. Zmniejszenie wartości musi być znaczne, przy czym przepisy nie określają co to oznacza – konieczna jest każdorazowa analiza sytuacji.

Jeżeli rozważanie Państwo zniesienie współwłasności i potrzebujecie w tym zakresie porady prawnej, pozostajemy do Państwa dyspozycji pod adresem e-mail: biuro@kancel-adwokacka.pl. Kancelaria świadczy również usługi zastępstwa procesowego w sprawach o zniesienie współwłasności.